Wirusy można scharakteryzować określeniem „małe nie zawsze znaczy proste”. Są one oczywiście bardzo małe, ale poszczególne ich typy różnią się od siebie znacznie wielkością, która waha się od masy cząsteczkowej kilku milionów, co odpowiada dosłownie kilku makrocząsteczkom, aż do tworów o wielkości małych bakterii, zawierających wieleset makrocząsteczek. Wirusy nie mają ani normalnej błony, ani aparatu syntezy białka, ani aparatu enzymatycznego służącego do syntezy metabolitów. Złożone są z kwasu nukleinowego osłoniętego ochronną warstwą białkową. Osłonka zawiera u niektórych wirusów również węglowodany i lipidy. Kwas nukleinowy stanowiący rdzeń wirusa to albo DNA (u tzw. DNA-wirusów), albo RNA (u tzw. RN A-wirusów). Kwas nukleinowy każdego wirusa zawiera niewielki, ale dobrze sprawdzony w ewolucji zestaw genów. Wirus to zatem jak gdyby wędrująca swobodnie w przyrodzie, opakowana przesyłka genowa. Oczywiście wirusy są pasożytami. Mogą się rozmnażać tylko wewnątrz komórki gospodarza, korzystając z jej stałego środowiska, enzymów, aparatu biosyntezy białka i produkowanych przez nią substratów metabolicznych. Człowiek traktuje zwykle wirusy jako uciążliwy dla ludzkości wynalazek przewrotnej Natury, powodujący rozliczne i trudne do zwalczenia choroby nie tylko u ludzi, ale również u roślin i zwierząt. Wywoływanie przez wirusy niektórych chorób nowotworowych jeszcze bardziej wzmaga ten negatywny do nich stosunek. Z punktu widzenia Natury, jeśli o takim możemy mówić, wirusy są integralną częścią zjawiska życia. na Ziemi.